Lessen uit “Ger, mijn hoofd in eigen hand”

Zojuist heb ik de film “Ger, mijn hoofd in eigen hand” gekeken die gisteren op NPO2 werd uitgezonden. Twee scenes wil ik graag hier met u bespreken.

Jong dementerend

Tijdens deze documentaire-achtige film volgen we Ger gedurende zo’n anderhalf jaar in zijn leven. Hij heeft op relatief jonge leeftijd de diagnose Alzheimer kreeg. Zijn partner heeft hun relatie beëindigd en zijn dochter is eigenlijk de enige reden waarom hij zichzelf nog niet van het leven heeft beroofd. Ger verruilt zijn mooie woning voor een kamer in een verpleeghuis. Hij is kritisch naar de zorg, maakt zich zorgen over zijn relaties, seksuele leven en zijn nut voor de maatschappij.

Waarde voor de maatschappij en het eigen-ik behouden

Tijdens een gesprek met een oud-collega over opname in een verpleeghuis zegt hij:

“Wat het voor mij nog acceptabel maakt is dat je gerespecteerd wordt, en dat mensen echt overkomen. Je ziet me zitten, nog steeds, ondanks alles.”

Wat me zo ontroerde is dat hij zo goed weet aan te geven dat er niet over hem heen gekeken moet worden. Dat hij ondanks zijn ziekte een volwaardig mens is. Een volwassen man. Hij ervaart het als heel kleinerend als het verzorgend personeel tegen elkaar zegt “Hij zegt dat hij op vakantie gaat, maar ik weet van niks”.

Het benadruk voor mij weer eens hoe belangrijk het is om tegen de mantelzorger niet over de cliënt te praten in de derde persoon in zijn bijzijn (“Hij was vandaag erg aan het dwalen”) maar hem bij het gesprek te betrekken (“Ik was samen met u op de markt vandaag”).

Behoud van eigen regie

De andere scene is die met masseuse Annemarie. Zij neemt Ger geen zaken uit handen, maar zij laat hem de dingen zelf doen. Zij geeft hem verbale instructies: doe je sokken en schoenen uit. En later, na de massage: doe ze maar weer aan. Ze neemt hem mee in de lift naar het Grand Café, en laat hem op het juiste knoppen drukken. Ger heeft weer geleerd zijn eigen veters te strikken.

Natuurlijk is het makkelijk en snel als de verpleging dingen overneemt, maar voor de eigenwaarde van de cliënt, zijn zelfredzaamheid, zijn mobiliteit én zijn cognitieve functies is ‘zelf doen’ echt zo veel beter.

Begeleiding thuis voor mensen met dementie

Het mooie van begeleiding thuis bieden is dat er tijd is. Tijd om iemand zelf een kop koffie te laten zetten. Het zetten van koffie met een koffiezetapparaat (dus niet Nespresso of Senseo) behoeft heel wat handelingen. En die kosten tijd als je ze niet meer zo goed beheerst. Uw Roodkapje heeft daar de tijd én het geduld voor.
Ook als iemand niet zo actief is als Ger (hij gaat onder andere naar de wandelclub, danskriebels en de zorgboerderij) is het belangrijk om hem nuttig te laten zijn. Dus vraag ik mijn cliënten of ze willen helpen met koken of zelf het afval naar de container brengen. Soms hoeven het maar kleine dingen te zijn om een groots gevoel te bewerkstelligen.

Behoud van eigen regie

De andere scene is die met masseuse Annemarie. Zij neemt Ger geen zaken uit handen, maar zij laat hem de dingen zelf doen. Zij geeft hem verbale instructies: doe je sokken en schoenen uit. En later, na de massage: doe ze maar weer aan. Ze neemt hem mee in de lift naar het Grand Café, en laat hem op het juiste knoppen drukken. Ger heeft weer geleerd zijn eigen veters te strikken.

Natuurlijk is het makkelijk en snel als de verpleging dingen overneemt, maar voor de eigenwaarde van de cliënt, zijn zelfredzaamheid, zijn mobiliteit én zijn cognitieve functies is ‘zelf doen’ echt zo veel beter.

Begeleiding thuis voor mensen met dementie

Het mooie van begeleiding thuis bieden is dat er tijd is. Tijd om iemand zelf een kop koffie te laten zetten. Het zetten van koffie met een koffiezetapparaat (dus niet Nespresso of Senseo) behoeft heel wat handelingen. En die kosten tijd als je ze niet meer zo goed beheerst. Uw Roodkapje heeft daar de tijd én het geduld voor.
Ook als iemand niet zo actief is als Ger (hij gaat onder andere naar de wandelclub, danskriebels en de zorgboerderij) is het belangrijk om hem nuttig te laten zijn. Dus vraag ik mijn cliënten of ze willen helpen met koken of zelf het afval naar de container brengen. Soms hoeven het maar kleine dingen te zijn om een groots gevoel te bewerkstelligen.